Data- en Informatiehuishouding

De (digitale) data- en informatiehuishouding omvat het beleid rondom de creatie, opslag, beheer, duurzame ontsluiting, verstrekking, archiveren en vernietigen van data en informatie. Deze gegevens kunnen variëren van databases, kaartlagen, brieven en e-mails tot foto’s, video’s en illustraties. Wanneer datamanagement en informatiehuishouding goed is ingericht, zijn alle gegevens op het juiste moment en met gewenste kwaliteit beschikbaar voor de juiste functionaris. Bij veel organisaties is dit op het moment onvoldoende op orde. De hoeveelheid data en informatie in organisaties is de afgelopen jaren exponentieel gegroeid en te weinig vernietigd. Daarnaast sluiten data- en informatiesystemen niet op elkaar aan en is er weinig tot geen sturing op data- en informatiehuishouding. Kortom: organisaties staan voor grote veranderopgave en hebben behoefte aan professionals die hiermee aan de slag gaan.

Deze module gaat specifiek in op het landschap van informatiehuishouding. Er wordt ingegaan op de historie, actualiteit en de toekomst. Ook worden de definities en terminologieën behandeld. Vervolgens wordt er gekeken naar de visie en strategie van de organisatie om dit uiteindelijk te vertalen naar uitvoering en beleid. Op basis het van het geleerde, kan er een nulmeting uitgevoerd in de eigen organisatie. Tijdens de laatste dag van de module wordt er dieper ingegaan op gedragsverandering in relatie tot informatiehuishouding. Een belangrijk aspect om ervoor te zorgen dat de informatiehuishouding op orde komt.

Dag 1

• Welkom/kennismaking
• Informatiehuishouding, geschiedenis, actualiteit en toekomst, termen en definities
• Gastcollege informatiehuishouding in de praktijk

Dag 2

• Visie en strategie
• Van strategie naar beleid
• IHH en metadata
• Rollen en verantwoordelijkheden
• Data geletterdheid
• Opzetten van een IHH nulmeting in een organisatie

Dag 3

• Gedragsverandering in organisaties
• Gedragsverandering in relatie tot informatiehuishouding
• Praktische handvaten voor het in gang zetten van verandering
• Gastcollege gedragsverandering en informatiehuishuishouding in de praktijk

In deel één van deze module wordt het landschap van IHH wet- en regelgeving verkend. Tevens wordt gekeken naar de praktische vertaling en uitwerking van deze wet- en regelgeving. Denk hierbij aan gegevensstromen die hiervan het gevolg zijn. De laatste dag van de module staat in het teken van ethiek in relatie tot informatiehuishouding.

Dag 4

• Algemene wet bestuursrecht en wetgeving rondom IHH
• Verhouding tussen algemene en specifieke wetgeving

Dag 5

• Verdieping IHH wetgeving: Informatiebeveiliging
• Digitale overheidsdienstverlening
  

Dag 6

• Ethiek in relatie tot IHH
• Dillema’s en stellingen

Deze module behandelt de rol en inhoud van frameworks en in het bijzonder het Data Management Body of Knowledge Framework (DAMA-DMBOK). Het framework voor datamanagement dat gebruikt wordt door de Rijksoverheid. Het framework behandelt het wie, wat en waarom van datamanagement. Het doel is om consensus te creëren binnen de organisatie over datamanagement. Op de derde dag ga je aan de hand van een selfassessment je eigen aandeel in data management in beeld brengen en wordt data literacy verder uitgewerkt.

Dag 7

• Data- en informatietrends en ontwikkelingen
• Datamanagement en IHH
• Data Management en Data Governance
• Datamanagement frameworks, en in het bijzonder het DAMA-DMBOK framework

Dag 8

• DAMA-DMBOK, een verdieping op de kennisgebiede

Dag 9

• Uitwerken data literacy programma plus eigen rol van de deelnemer
• Praktijkcase, uitwerking DAMA-DMBOK assessment
• Gastspreker datamanagement

Informatiehuishouding en technologie/ ICT gaan hand in hand. Vandaag de dag zijn data en informatie opgeslagen in ICT-systemen en worden deze systemen bevraagd om informatie. Tijdens deze module wordt geleerd hoe ICT-systemen werken en communiceren. Dit zonder diep de techniek in te gaan. Ook gaan de deelnemers zelf aan de slag met data. Tevens komen laatste technologische ontwikkelingen, zoals (generatieve) AI, aan bod.

Dag 10

• Introductie van het vakgebied informatica
• Samenhang tussen Informatietechnologie, informatiesystemen en informatievoorziening
• Future Technologies, trends en ontwikkelingen

Dag 11

• Data Analyse en Databases
• Dashboarding

Tijdens deze module gaan de deelnemers aan de slag met een data- en informatiehuishouding roadmap voor de organisatie. Met deze roadmap kunnen deelnemers na de leergang direct aan de slag. Daarnaast wordt er tijdens deze module ook aandacht besteed aan verandermanagement. Om de data- en  informatiehuishouding goed op orde te krijgen, dienen organisaties en haar medewerkers te veranderen, zowel in houding als gedrag. Deze module biedt handvaten om deze verandering in gang te zetten.

Dag 12

• Analyse: wat is nodig om een goede start te maken?
• Factoren voor verandering op houding en gedrag
• Opstellen IHH Roadmap voor de organisatie (eventueel op basis van een nulmeting)

Dag 13

• Inrichting, profielen en verschuivingen
• Verandermanagement in data gedreven cultuur
• Omgaan met technische schuld en data schuld
• Samenwerken in de keten en/of met andere organisaties

Dag 14

• Presenteren van de eigen veranderopdracht
• Data literacy en AI literacy
• Gastspreker communicatievaardigheden
• Evaluatie en afsluiting van de leergang